تماشای فیلم های ترسناک

نظریه ها در مورد دیدن فیلم های ترسناک کمی متفاوتند و بعد فرهنگی دارند. دیدن فیلمهای ترستاک و علاقه به ترسیدن، یک سلیقه‌‌ی ذهنی ادمهاست و عوامل زیست‌‌شناسی و جنبه های بیوشیمیایی هورمونی هم در آن نقش مهمی دارن. همون اندازه که این فیلم‌‌ها مضر هستند، می‌‌توانند مفید هم باشند. پژوهش‌‌ها نشون دادن که قرار گرفتن در معرض هر چیزی و نه فقط فیلم که ما را می‌ترسونه، می‌تونه یک عامل متعادل‌‌کننده برای تنش‌های روزانه زندگی ما داشته باشن. هم چنین تماشای چیزهای ترسناک مثل فیلم ممکنه به‌‌عنوان روشی موثر برای کاهش اضطراب و حتی افزایش انعطاف‌‌پذیری ما بشه. یکی از این نظریه ها 「نظریه‌ی محیط کنترل‌شده」 است که می‌گه وقتی فیلم‌ ترسناک رو میبینیم، به‌‌ طور عمدی واکنش جنگ یا گریز fight/ flight را در محیطی که متحرکها و متغیرهای اون تحت کنترل خودمون هستند رو شروع میکنیم - میتونیم هر لحظه بهش پایان بدیم/ کنترل ما بر محیط وحشتزا -. این نظریه اگه دقت کنیم در روانشناسی با «درمان از راه مواجهه» شباهت زیادی داره که گاهی اوقات برای درمان فوبیها و یا وسواس به‌کار میگیریم. هر چقدر بیشتر ما اضطراب را به‌روش کنترل‌شده اون تجربه کنیم، به‌ مقدار زیادی میتونیم به مقابله با واکنش‌های اضطرابی خودمون در جهان واقعی بپردازیم. یعنی از فیلم ها به عنوان یک prevention پیشگیری و سوپاپ استفاده میکنیم.

یک احتمال دیگه این هست که فیلم‌های ترسناک تا حدی هورمون.「استرس مثبت」 را در ما تولید میکنن. همه ما در زندگی نیاز به استرس مثبت داریم. پژوهش‌‌ها حاکی هستند که کشمکش‌های قابل مدیریت در زندگی که ناشی از استرس مثبت و منفی هستند، مزایایی هم دارن؛ از جمله شکل گیری یک واکنش ایمنی که سیستم ایمنی را در برابر تهدید ها و خطرات جدی بیرونی تقویت می‌کنه. در واقع، پیش‌تر در یک مطالعه‌‌ی کوچک، اثرات تماشای فیلم‌های ترسناک روی سیستم ایمنی در استنفورد انجام شده.

میتونیم اینطور هم بگیم که گاهی محتوای یک فیلم ترسناک اهمیت زیادی نداره بلکه تجربه و خاطراتی که با نگاه کردن فیلم‌‌ها در فرد تداعی می‌‌شه میتونه پردازش روانی سترس ها باشند. بیشتر ما هنوز یادمونه که اولین باری که فیلم‌‌ جن‌‌گیر یا قتل های هالووین رو دیدیم, کجا و با کی بودیم و چند سال داشتیم. و در ذهن ما چطور با ترس خودمون در واقع مواجه شدیم، یک نوع احساس خوبی می‌‌کنیم - احتمالا از ترس احساسی وجود نداره - اینها وحشت های نمادین هستند که موقعیت ایجاد میکنه حتی سالها بعد از این تجربه ها با دوستانمون حرف بزنیم و مزایای پیوند اجتماعی و اینترس ها را بوجود میارن. خود این پیوندها میتونن در نسبی کردن ترس و پردازش اضطراب اثربخش باشند.

اثرات کوتاه‌‌مدت یک فیلم ترسناک اگه یادتون بیاد که معمولا اخرش پیروزی ضعیف بر قوی بود در همانند سازی ما با قربانی و پیروزی قربانی حال ما را بهتر می‌‌کرد. این نظریه به‌طور برجسته‌ای در کتابی با عنوان «جیغ: سرگذشت ارعاب در علم ترس»، نوشته‌‌شده توسط پژوهشگر ترس، مرگی کر عالی تعریف شده. این نظریه میگه تماشای فیلم‌های ترسناک به‌‌طور موقت سیستم عصبی را از معجونی از انتقال‌دهنده‌های عصبی و هورمون‌ها، از دوپامین گرفته تا آدرنالین سرشار می‌‌کند و حس شادی ملایم و روحیه‌ بخشی ایجاد میکنه این احساس مشابه تجربه ما در ترن‌‌های هوایی یا تونل وحشت هستش.

یک روانشناس دیگه باور داره، زیاده‌روی در دیدن فیلم‌های ترسناک میتونه با عوارض جدی جسمی و روحی همراه باشه. گر چه دانشمندان باور دارن که ترس برای وجود هر کسی لازم هست، اما اگر از حدی که باید بیشتر بشه ممکن هست با آسیب‌هایی روانی همراه باشه و البته این شدیدا به سن و تجربه افراد مثلا با تروما و بحران های روحی دیگه بستگی داره. تحقیقات نشون دادن که در جوانی مهمترین علت دیدن فیلم های ترسناک ایجاد حس برانگیختگی و هیجان هست.

در نهایت فیلم‌های ترسناک با استرس همراه هستند اما چنانچه این استرس طولانی بشه می‌تونه به استرس مضر تبدیل بشه و در نتیجه تماشای این فیلم‌ها باید به اندازه و کنترل شده باشه.

دکتر موریس ستودگان

۰ نظر / ۳۴۷ بازدید